Bedrijfsopvolging: uw familiebedrijf fiscaal-vriendelijk overdragen

De fiscale faciliteiten bij Bedrijfsopvolging zijn actueler dan ooit! De toekomst van de faciliteiten, waarbij het familiebedrijf op een fiscaal-vriendelijke manier kan worden overgedragen, houdt de gemoederen bezig.

Het familiebedrijf overdragen: een lastig onderwerp

Vanuit het perspectief van ‘de overdrager’ kan bedrijfsopvolging als lastig worden ervaren. In de eerste plaats natuurlijk vanwege de emotionele lading van de beslissing die wordt gemaakt. Relevant vanuit financieel-fiscale optiek zijn vooral vragen als:

  • Hoe financier ik mijn ‘oude dag’?
  • Wat moet mijn bedrijf opleveren?
  • Schenken of verkopen aan de volgende generatie of een derde?

Dit artikel gaat in op de fiscale aspecten ten aanzien van een overdracht van het familiebedrijf binnen de familie. We gaan hierbij tevens in op de maatregelen opgenomen in het Belastingplan 2024.

Overdracht niet of nauwelijks belast

Het liefst wilt u het familiebedrijf met zo min mogelijk fiscaal-nadelige gevolgen overdragen aan de volgende generatie. Vanuit dat fiscale oogpunt zijn de fiscale facilitetien één van uw belangrijkste vertrekpunten bij een bedrijfsoverdracht. Als deze kunnen worden toegepast, is de overdracht van uw onderneming (via schenking of vererving) niet of nauwelijks wordt belast. En dat is in veel opvolgingsprocessen natuurlijk een belangrijke randvoorwaarde. Deze regeling is daarmee niet alleen zeer bepalend voor uw eigen (financiële) positie, maar zeker ook voor de continuïteit van het bedrijf dat u achterlaat.

Fiscale faciliteiten

De fiscale faciliteiten bij een bedrijfsopvolging bestaan uit een doorschuiffaciliteit (DSR) voor de heffing van inkomstenbelasting en een vrijstelling voor de schenk-/erfbelasting (BOR). De belangrijkste voorwaarden en wijzigingen zijn als volgt;

  • Er dient sprake te zijn van ondernemingsvermogen. Bedrijfsmiddelen die niet alleen maar in de onderneming (maar ook privé) worden gebruikt, kwalificeren met ingang van 2025 slechts als ondernemingsvermogen voor zover ze daadwerkelijk binnen de onderneming gebruikt worden.
  • De overdracht van aandelen leidt in box 2 tot een heffing van inkomstenbelasting tegen een tarief van 26,9% (vanaf 2024: 33%). Om deze belastingclaim in het geval van een bedrijfsopvolging door te schuiven, geldt op dit moment nog een zgn. ‘dienstbetrekkingseis’. Deze houdt in dat bij schenking de bedrijfsopvolger al ten minste 36 maanden in dienstbetrekking moet zijn bij de onderneming. Deze verplichting vervalt per 1 januari 2025.
  • Voor de schenk- en erfbelasting is de verkrijging van een onderneming met een waarde tot ruim € 1,2 miljoen vrijgesteld van belastingheffing. Voor zover de waarde van de onderneming daar bovenuit komt, geldt een vrijstelling van 83%. Met ingang van 1 januari 2025 is de verkrijging van een onderneming met een waarde tot ruim € 1,5 miljoen vrijgesteld. Voor zover de waarde van de onderneming daar bovenuit komt, geldt een vrijstelling van 75%. De additionele waarde wordt belast met een heffing van 10 tot 20% in geval van een opvolging van ouder door kind. 
  • Per 1 januari 2025 wordt bij schenkingen onder de BOR een minimumleeftijd van 21 jaar voor de bedrijfsopvolger geïntroduceerd. Dit geldt zowel voor de DSR als de BOR.

Faciliteiten extra ingewikkeld voor vastgoedbedrijven

De Belastingdienst erkende vastgoedbedrijven niet ‘standaard’ als ondernemingen, waardoor het toepassen van de DSR in de inkomstenbelasting en BOR in de schenk- en erfbelasting niet altijd mogelijk was. De vraag of u als vastgoedbedrijf aan het beleggen of ondernemen bent, speelt met ingang van 1 januari 2024 geen rol meer. Vanaf dan wordt aan derden verhuurd vastgoed standaard aangemerkt als beleggingsvermogen en gelden de DSR en de BOR niet. Mochten de DSR en de BOR niet toegepast kunnen worden, dan zijn er vaak nog andere mogelijkheden om op een fiscaal-voordelige manier de (toekomstige groei van de) waarde van vastgoed naar de volgende generatie over te dragen.

Fiscaal vriendelijke bedrijfsopvolging: (nu nog) een riante uitkomst

De DSR en de BOR zijn en blijven ingewikkelde technische regelingen. Maar wel – afhankelijk van de situatie - met een riante uitkomst, mits de regeling op de correcte wijze toegepast wordt.

Bedrijfsopvolging: begin er op tijd mee, om eventuele versoberingen voor te zijn! Naar verwachting zullen de komende jaren namelijk verdere versoberingen plaatsvinden. De specialisten van BDO kunnen u bij uitstek begeleiden bij een fiscaal-vriendelijke bedrijfsopvolging: van verkenning tot implementatie. Neem voor meer informatie vrijblijvend contact op met een van onze specialisten of bezoek één van onze trainingen van de BDO Familiebedrijvenacademie bij u in de buurt.

BDO Familiebedrijvenacademie: trainingsprogramma’s voor bedrijfsoverdragers- en opvolgers

BDO biedt op maat gemaakte trainingen aan in de Familiebedrijven Academie voor zowel de overdragende generatie als (potentiële) opvolgers in het familiebedrijf. De SeniorGen masterclass is speciaal voor de overdragende generatie en focust op thema’s als financiële planning, rolverandering en het managen van familieverhoudingen. Door te werken in kleine groepen is er veel aandacht voor elkaar en de uitwisseling van vragen en ervaringen.

De NextGen masterclass is al jarenlang een succes: een masterclass speciaal gericht op het proces van opvolging, waarbij de BOR ook uitgebreid aan bod komt. Beoogde opvolgers stappen even ‘uit het familiebedrijf’ en in een setting met andere jonge opvolgers, met wie ze ervaringen kunnen uitwisselen. Dit alles met het doel om ze als gesprekspartner nog steviger in hun schoenen te laten staan en daarmee weloverwogen beslissingen te laten nemen. Thuis én op de zaak.

Ga naar de familiebedrijvenacademie