Private Equity en btw: de wijzigingen omtrent aftrek van voorbelasting
Private Equity en btw: de wijzigingen omtrent aftrek van voorbelasting
Zoals in ons artikel van 13 januari 2025 is aangekondigd, heeft de staatssecretaris van Financiën een gewijzigd besluit aftrek van omzetbelasting gepubliceerd. Het besluit belastingplicht en fiscale eenheid omzetbelasting, dat op dezelfde datum is ingegaan, bevat eveneens relevante passages waar het gaat om het ondernemerschap van houdstermaatschappijen en de mogelijkheid in een fiscale eenheid omzetbelasting opgenomen te worden, wat eveneens impact kan hebben op het aftrekrecht van de groep. Waar nodig nemen we dit mee in dit artikel.
In het besluit aftrek van omzetbelasting zijn specifieke richtlijnen opgenomen over het recht op aftrek van btw bij aandelentransacties. In dit artikel lichten wij de impact van deze besluiten op private equity partijen nader toe.
Het blijft van belang om voorafgaand aan de aankoop van aandelen goed vast te leggen wat de intentie van de houdstervennootschap is. Enkel wanneer de houdstervennootschap de intentie heeft de aandelen economisch te houden, kan de btw op kosten toerekenbaar aan de aankoop mogelijk (gedeeltelijk) in aftrek worden gebracht. Daarnaast blijft het in de praktijk belangrijk dat de kosten op het juiste niveau in de groep binnenkomen. Het besluit belastingplicht en fiscale eenheid omzetbelasting geeft wat voorbeelden van de mogelijkheid om als houdster of tussenhoudster opgenomen te worden in een fiscale eenheid met andere groepsmaatschappijen, indien dit niet al mogelijk is in verband met een zelfstandig ondernemerschap van de houdster. Timing is in verband met het aftrekrecht daarom van groot belang. Wij verwijzen daarbij ook naar ons eerdere artikel.
Wanneer de kosten rechtstreeks toerekenbaar zijn aan een btw-vrijgestelde verkoop van aandelen, komt de btw op de kosten niet voor aftrek in aanmerking, tenzij de afnemer van de aandelen buiten de EU is gevestigd.
Indien rechtstreekse toerekening niet mogelijk is, kunnen de kosten kwalificeren als algemene kosten en zou aftrek mogelijk kunnen zijn op basis van het pro rata van de houdster of de fiscale eenheid waar deze toe behoort.
Het is hierdoor voor private equity partijen belangrijk om goed vast te leggen waar gemaakte kosten betrekking op hebben, indien kosten uitsluitend zijn gemaakt vanwege een vrijgestelde verkoop van aandelen kan de btw namelijk niet in aftrek worden gebracht.
Het pro rata wordt in beginsel berekend op basis van de verhouding btw-belaste omzet ten opzichte van de totale omzet (belaste en vrijgestelde omzet). Omzet uit bijkomstige financiële handelingen vormt hierbij geen onderdeel van de totale omzet. Hierbij kan worden gedacht aan rente uit een incidentele lening of een incidentele verkoop van aandelen.
Op basis van het besluit heffing van omzetbelasting met betrekking tot de verkoop van aandelen uit 2004 mocht de omzet behaald met een aandelenverkoop buiten de pro rata berekening blijven. Dit was gunstig omdat de omzet vrijgestelde omzet betreft, waardoor het pro rata lager uit zou vallen indien deze omzet wel moest worden meegenomen.
Met ingang van 1 juli 2025 is dit besluit komen te vervallen. Vanaf 1 juli 2025 geldt nog steeds dat de verkoopopbrengst niet wordt meegenomen in de pro rata berekening wanneer sprake is van een bijkomstige financiële handeling. De staatssecretaris heeft een nadere toelichting gegeven wanneer sprake is van een bijkomstige financiële handeling. Hiervan is sprake als relatief weinig gebruik wordt gemaakt van goederen en diensten voor gemengd gebruik en deze handeling geen kernactiviteit vormt van de ondernemer.
Er is echter in ieder geval geen sprake van een bijkomstige financiële handeling wanneer de ondernemer bedrijfsmatig handelt in aandelen of wanneer de ondernemer als participatie- of investeringsmaatschappij of daaraan gelieerde entiteit, betrokken is bij investeringen met private equity.
Voor private equity, participatie- en investeringsvennootschappen is het uitgangspunt volgens de Staatssecretaris derhalve dat vanaf 1 juli 2025 de verkoopopbrengst bij de verkoop van aandelen als vrijgestelde omzet dient te worden meegenomen in een pro rata berekening. Dit zal een negatieve invloed hebben op het pro rata en daarmee het recht op aftrek van voorbelasting van deze vennootschappen in het jaar van verkoop.
Het besluit bevat de visie van de Staatssecretaris. Dit wil dus niet zeggen dat bij private equity, participatie- en investeringsvennootschappen geen sprake kan zijn van een bijkomstige financiële handeling. Naar onze mening is dit afhankelijk van de specifieke situatie. De Belastingdienst zal dit standpunt echter wel innemen. Het is onze aanbeveling voor private equity partijen om dus rekening te houden met extra beperkingen van het recht op aftrek van voorbelasting.
In het besluit aftrek van omzetbelasting zijn specifieke richtlijnen opgenomen over het recht op aftrek van btw bij aandelentransacties. In dit artikel lichten wij de impact van deze besluiten op private equity partijen nader toe.
Aankoopfase
Het gewijzigde besluit aftrek van omzetbelasting bevat nadere toelichting wanneer het aankopen en houden van aandelen als economische activiteit kwalificeert. Deze toelichting is een vastlegging van de bestaande jurisprudentie op dit gebied en leidt niet tot grote wijzigingen voor private equity.Het blijft van belang om voorafgaand aan de aankoop van aandelen goed vast te leggen wat de intentie van de houdstervennootschap is. Enkel wanneer de houdstervennootschap de intentie heeft de aandelen economisch te houden, kan de btw op kosten toerekenbaar aan de aankoop mogelijk (gedeeltelijk) in aftrek worden gebracht. Daarnaast blijft het in de praktijk belangrijk dat de kosten op het juiste niveau in de groep binnenkomen. Het besluit belastingplicht en fiscale eenheid omzetbelasting geeft wat voorbeelden van de mogelijkheid om als houdster of tussenhoudster opgenomen te worden in een fiscale eenheid met andere groepsmaatschappijen, indien dit niet al mogelijk is in verband met een zelfstandig ondernemerschap van de houdster. Timing is in verband met het aftrekrecht daarom van groot belang. Wij verwijzen daarbij ook naar ons eerdere artikel.
Verkoopfase
Ook heeft de staatssecretaris in het besluit nadere handvaten gegeven over de toerekening van kosten met betrekking tot de verkoop van aandelen. Op basis van deze toerekening wordt het aftrekrecht bepaald.Wanneer de kosten rechtstreeks toerekenbaar zijn aan een btw-vrijgestelde verkoop van aandelen, komt de btw op de kosten niet voor aftrek in aanmerking, tenzij de afnemer van de aandelen buiten de EU is gevestigd.
Indien rechtstreekse toerekening niet mogelijk is, kunnen de kosten kwalificeren als algemene kosten en zou aftrek mogelijk kunnen zijn op basis van het pro rata van de houdster of de fiscale eenheid waar deze toe behoort.
Het is hierdoor voor private equity partijen belangrijk om goed vast te leggen waar gemaakte kosten betrekking op hebben, indien kosten uitsluitend zijn gemaakt vanwege een vrijgestelde verkoop van aandelen kan de btw namelijk niet in aftrek worden gebracht.
Pro rata
Wanneer een vennootschap of fiscale eenheid zich bezighoudt met zowel btw-belaste als btw-vrijgestelde activiteiten, geldt dat kosten dienen te worden toegerekend aan de activiteiten van de vennootschap. Voor kosten direct toerekenbaar aan btw-belaste activiteiten kan de btw volledig in aftrek worden gebracht. Wanneer kosten direct toerekenbaar zijn aan vrijgestelde activiteiten kan de btw op deze kosten in het geheel niet in aftrek worden gebracht. Voor alle overige kosten vindt aftrek plaats op basis van het pro rata van de vennootschap of fiscale eenheid.Het pro rata wordt in beginsel berekend op basis van de verhouding btw-belaste omzet ten opzichte van de totale omzet (belaste en vrijgestelde omzet). Omzet uit bijkomstige financiële handelingen vormt hierbij geen onderdeel van de totale omzet. Hierbij kan worden gedacht aan rente uit een incidentele lening of een incidentele verkoop van aandelen.
Op basis van het besluit heffing van omzetbelasting met betrekking tot de verkoop van aandelen uit 2004 mocht de omzet behaald met een aandelenverkoop buiten de pro rata berekening blijven. Dit was gunstig omdat de omzet vrijgestelde omzet betreft, waardoor het pro rata lager uit zou vallen indien deze omzet wel moest worden meegenomen.
Met ingang van 1 juli 2025 is dit besluit komen te vervallen. Vanaf 1 juli 2025 geldt nog steeds dat de verkoopopbrengst niet wordt meegenomen in de pro rata berekening wanneer sprake is van een bijkomstige financiële handeling. De staatssecretaris heeft een nadere toelichting gegeven wanneer sprake is van een bijkomstige financiële handeling. Hiervan is sprake als relatief weinig gebruik wordt gemaakt van goederen en diensten voor gemengd gebruik en deze handeling geen kernactiviteit vormt van de ondernemer.
Er is echter in ieder geval geen sprake van een bijkomstige financiële handeling wanneer de ondernemer bedrijfsmatig handelt in aandelen of wanneer de ondernemer als participatie- of investeringsmaatschappij of daaraan gelieerde entiteit, betrokken is bij investeringen met private equity.
Voor private equity, participatie- en investeringsvennootschappen is het uitgangspunt volgens de Staatssecretaris derhalve dat vanaf 1 juli 2025 de verkoopopbrengst bij de verkoop van aandelen als vrijgestelde omzet dient te worden meegenomen in een pro rata berekening. Dit zal een negatieve invloed hebben op het pro rata en daarmee het recht op aftrek van voorbelasting van deze vennootschappen in het jaar van verkoop.
Het besluit bevat de visie van de Staatssecretaris. Dit wil dus niet zeggen dat bij private equity, participatie- en investeringsvennootschappen geen sprake kan zijn van een bijkomstige financiële handeling. Naar onze mening is dit afhankelijk van de specifieke situatie. De Belastingdienst zal dit standpunt echter wel innemen. Het is onze aanbeveling voor private equity partijen om dus rekening te houden met extra beperkingen van het recht op aftrek van voorbelasting.
