VSME: een multi-inzetbare, praktische duurzaamheidsstandaard

Artikel

Updated: 
Auteur(s): Albert-Jan Knol
De Europese Commissie nam eind juli 2025 een aanbeveling aan voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage. De Voluntary Sustainability Reporting Standard for SMEs (VSME) moet het mkb-bedrijven eenvoudiger maken om duurzaamheidsinformatie te delen. Dat is goed nieuws voor bedrijven die niet onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vallen. Want het scheelt echt een slok op een borrel. 

Het Europese Omnibusvoorstel van begin 2025 moet bij veel ondernemers enige verlichting hebben opgeroepen. Hoewel er nog geen definitief oordeel is geveld, lijkt de verplichte duurzaamheidsrapportage via de CSRD voor vele bedrijven met twee jaar te worden uitgesteld. Dat scheelt de komende tijd heel wat regeldruk en administratieve lasten. Maar ook al bent u misschien niet direct CSRD-plichtig, dit betekent niet dat u achterover kunt leunen. Grote bedrijven die wél onder de CSRD vallen, moeten namelijk rapporteren over de duurzaamheid van hun hele waardeketen. Dit betekent dat zij bij u als toeleverancier of afnemer zullen aankloppen voor duurzaamheidsinformatie.  

De cijfers liegen er niet om: een onderzoek van de Haagse Hogeschool in opdracht van het ministerie van Economische Zaken laat zien dat 24 procent van de Nederlandse mkb’ers eind 2024 al duurzaamheidsgerelateerde dataverzoeken ontvangt van hun afnemers of leveranciers. Bij mkb’ers met meer dan 50 werknemers stijgt dit percentage naar maar liefst 65 procent. De VSME - Voluntary Sustainability Reporting Standard for SMEs - is een handreiking aan deze mkb-ondernemers. Het biedt precies wat het midden- en kleinbedrijf nodig heeft: een praktische, toegankelijke manier om te voldoen aan de verzoeken van grote bedrijven en andere partijen - denk aan banken - die om duurzaamheidsdata vragen. Grote partijen kunnen hun vragen grotendeels baseren op deze standaard.  

Eenvoudig en doelgericht 

Het verschil tussen de VSME en de Corporate Sustainability Reporting Directive is aanzienlijk. Waar de CSRD een uitgebreide standaard is met tot 1.200 datapunten, houdt de VSME het overzichtelijk, met rond de 100 datapunten die bovendien slechts beperkt hoeven te worden toegelicht. In dit webinar noemen we dat een 'gigantisch verschil'. Ook is de focus van de VSME beperkt. Waar de CSRD bedrijven dwingt over hun hele waardeketen te rapporteren - over klanten, toeleveranciers en hun klanten en toeleveranciers - richt de VSME zich primair op de eigen activiteiten van het bedrijf. Daardoor is de VSME veel behapbaarder en ook uitvoerbaar voor bedrijven zonder een eigen grote duurzaamheidsafdeling.  

Tegelijkertijd richt de VSME zich op de kernaspecten van duurzaamheid, zoals informatie over het verminderen van uitstoot en vervuiling, respect voor dier- en plantenleven en goede arbeidsomstandigheden zonder kinderarbeid. Met een beperkte inspanning kunnen bedrijven dus toch waardevolle duurzaamheidsinformatie boven tafel krijgen. Charmant, die combinatie van eenvoud en kracht, en een quick win. 

Basismodule versus uitgebreide module 

De VSME komt in twee varianten. De basismodule is bedoeld voor ondernemingen met een balanstotaal onder €450.000, netto-omzet onder €900.000 en minder dan 10 fte. Deze module focust op kerndata over milieu, sociale aspecten en governance. Bedrijven rapporteren over de grondslagen van hun duurzaamheidsrapportage, evenals hun strategie, beleid en actieplannen. De module behandelt negen thema's voor basisrapportage, zoals energieverbruik, broeikasgasemissies, biodiversiteit, watergebruik en arbeidsomstandigheden. Er is een beperkt aantal kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s), bijvoorbeeld over CO2-emissies. De rapportages blijven beperkt tot Scope 1 en 2 emissies, wat betekent dat alleen directe uitstoot en indirecte uitstoot door ingekochte energie worden gerapporteerd.  

Voor de meeste mkb-bedrijven is de uitgebreide module relevant. Deze module wordt gecombineerd met de Basismodule en vraagt meer detail over het bedrijfsmodel en duurzaamheidsinitiatieven. Naast de negen basisthema's bevat deze module zeven aanvullende toelichtingen en een uitgebreidere beschrijving van huidige activiteiten en toekomstig beleid. Ook bestaat de mogelijkheid te rapporteren over Scope 3 emissies - emissies elders in de waardeketen - in deze module. 

VSME verdient aandacht 

De naam zegt het al: de VSME is 'voluntary', vrijwillig. Bedrijven zijn niet verplicht te rapporteren volgens deze standaard. Maar het zou een vergissing zijn om de VSME 'dus' maar links te laten liggen. Ook al hoeft u, in tegenstelling tot CSRD-plichtige bedrijven, geen duurzaamheidsrapportages op te stellen. Ook al staan er geen sancties op als u de VSME-standaarden niet doorvoert. Ook al bespaart u zich extra administratieve lasten door af te wachten. Toch heeft het zeker zin u te verdiepen in de VSME en te kijken of het zin heeft om de standaarden door te voeren. Al was het maar omdat grote, CSRD-plichtige bedrijven bij u kunnen aankloppen om VSME-rapportages. Maar er zijn nog andere redenen. Op donderdag 22 januari organiseert BDO een webinar, waarin we u graag meer vertellen over de VSME en de voordelen voor niet CSRD-plichtige organisaties. Meer informatie of direct daarvoor inschrijven kan via onderstaande button. 

Direct inschrijven

Auteur(s)