Betrokken bij (onbewuste) btw-fraude? Risico op verlies fiscale rechten groot

Een uitspraak van het Europees Hof voor de rechten van de mens in de zaak ‘Italmoda’ is een belangrijke waarschuwing voor ondernemers. Het Hof bevestigde dat ondernemers die (al dan niet bewust) betrokken raken bij btw-fraude hun recht op aftrek of toepassing van het 0%-tarief kunnen verliezen. De klacht van Italmoda werd afgewezen, waarmee het Hof duidelijk maakt dat fraude in de btw-keten streng mag worden aangepakt en dat ondernemers zelf verantwoordelijk zijn voor hun rol in de keten. Het weigeren van het recht op aftrek en het nultarief wordt niet gezien als een straf. 

Afnemer kan aansprakelijk zijn voor btw van leverancier 

Ook het arrest van het Hof van Justitie van 10 juli 2025 in de Konreo-zaak onderstreept dit risico. In deze zaak werd geoordeeld dat een afnemer aansprakelijk kan worden gesteld voor de niet-voldane btw van zijn leverancier en gelijktijdig het recht op btw-aftrek kan worden geweigerd. Dit betekent dat ondernemers niet alleen hun eigen fiscale positie moeten bewaken, maar ook alert moeten zijn op de betrouwbaarheid van hun handelspartners. 

Voor ondernemers die actief zijn in internationale handel, distributie of groothandel is dit extra relevant. De btw-keten is vaak complex en grensoverschrijdend, waardoor het risico op fraude toeneemt. Een fout of nalatigheid bij één schakel kan gevolgen hebben voor de hele keten. Zelfs wanneer een ondernemer zelf te goeder trouw handelt, kan het ontbreken van controlemaatregelen, waardoor sprake is van onzorgvuldigheid, leiden tot verlies van fiscale rechten. 

Wat kunt u doen om risico’s te beperken? 

Als ondernemer is het essentieel om aantoonbaar zorgvuldig te handelen. Hieronder vallen onder andere: 

• Controle via het VIES-systeem of uw leverancier een geldig btw-nummer heeft; 
• Verificatie van adresgegevens en bedrijfsinformatie; 
• Documentatie van communicatie en leveringen, zoals facturen, transportbewijzen en e-mails; 
• Geen contante betalingen zonder legitieme reden; 
• Alertheid bij ongewone handelsstructuren, zoals tussenpersonen of onduidelijke routes; 
• Regelmatig interne controles op de naleving van btw-regels binnen uw organisatie. 

Het is raadzaam om deze maatregelen structureel in te bedden in uw bedrijfsvoering. Niet alleen als bescherming tegen fraude, maar ook als bewijs van goed ondernemerschap richting de Belastingdienst en andere toezichthouders. 

Conclusie: neem uw verantwoordelijkheid 

De Italmoda- en Konreo-zaken maken duidelijk dat de Belastingdienst en de rechterlijke instanties streng optreden tegen fraude in de btw-keten. Zorgvuldigheid is geen formaliteit, maar een noodzakelijke bescherming van uw onderneming. Neem dus uw verantwoordelijkheid als afnemer en zorg dat uw processen op orde zijn. Door proactief te handelen, voorkomt u fiscale risico’s en draagt u bij aan een betrouwbare handelsomgeving. 

Indien u vragen heeft over het voorkomen van betrokkenheid bij fraude, schroom dan niet om contact op te nemen met een van onze adviseurs.