AI beheersing is de verantwoordelijkheid van iedereen

Voor wie is de beheersing van AI nou eigenlijk relevant? AI is allang niet meer alleen iets voor techbedrijven of IT-teams. Steeds meer organisaties gebruiken AI in hun dagelijkse werk: bij klantcontact, personeelsselectie of het prioriteren van helpdeskmeldingen. Maar wie is verantwoordelijk voor het juiste gebruik van AI? En wat betekent dat precies? 

In dit artikel leggen we uit waarom AI-verantwoordelijkheid bij de hele organisatie ligt en hoe u die organisatie erbij betrekt. 

AI raakt meer dan alleen IT  

AI wordt vaak ingezet op plekken waar het directe impact heeft op mensen. Denk aan systemen die sollicitaties beoordelen, klanten helpen via chatbots of automatisch facturen verwerken. AI is dus niet alleen een IT-onderwerp, maar raakt tevens HR, juridische zaken, communicatie, beleid en bestuur. Iedereen die met AI werkt, of wiens werk (deels) wordt gestuurd of beïnvloed door AI, speelt een rol in het verantwoord gebruik. Die verantwoordelijkheid begint bij de gebruikers. Zij merken als eerste wanneer AI niet goed functioneert. 

Gebruikers zijn de eerste schakel 

Omdat gebruikers vaak als eerste fouten of ongewenste uitkomsten signaleren, is hun rol cruciaal. Ze moeten begrijpen wat AI wel en niet kan. Kritisch omgaan met AI wordt steeds belangrijker in alle delen van de organisatie. AI-beheersing draait niet alleen om techniek, maar ook om bewustwording rondom de praktische en ethische aspecten. Organisaties zijn verplicht om dit bij hun medewerkers voldoende onder de aandacht te brengen. 

Beheersing vraagt om samenwerking én structuur 

AI-beheersing vereist samenwerking tussen IT, compliance, juridische zaken, communicatie en management. AI raakt processen, mensen en beleid.  

Indien u een HR-medewerker bent en een AI-tool gebruikt voor sollicitaties. Dan zorgt IT voor de techniek, maar HR levert de inputdata, bepaalt de inzet van de tool en beoordeelt de kandidaten. Juridische zaken toetsen de ethische en wettelijke kaders, en communicatie zorgt voor transparantie richting stakeholders. 

Alleen door samen te werken kunt u duidelijke afspraken maken, toezicht houden en AI verantwoord inzetten. Om die samenwerking richting te geven en verantwoordelijkheden helder te maken, is het belangrijk om als organisatie een duidelijke koers te bepalen. 

Begin met een AI-strategie 

Een logische stap is het opstellen van een AI strategie: een plan waarin u vastlegt welke AI u gebruikt, hoe u risico’s inschat en welke maatregelen u neemt. Dit geeft grip op AI, zeker sinds de AI Act sinds 2 februari 2025 stapsgewijs in werking treedt. 

Daarnaast bieden richtlijnen en standaarden houvast rondom een AI-strategie, zoals de NOREA-principes voor betrouwbare AI, de internationale norm ISO 42001 voor AI-managementsystemen, en het Amerikaanse NIST-framework voor AI-risicobeheersing. Deze helpen u om AI niet alleen technisch, maar ook ethisch en juridisch verantwoord in te zetten. 

Aan de slag 

Wilt u weten hoe uw organisatie hiermee aan de slag kan? Neem dan contact met ons op, we denken graag mee over een aanpak die past bij uw situatie. 

Vraag AI-advies aan