Aantrekkelijkere werkgever door uitruil loon tegen groene arbeidsvoorwaarden?

Veel werkgevers willen een steentje bijdragen aan een duurzamer leven van hun werknemers, bijvoorbeeld door hen te helpen bij verduurzaming van hun woning. De Wet op de loonbelasting 1964 biedt tot op heden nauwelijks mogelijkheden om in dat kader fiscaal vriendelijk bepaalde vergoedingen en/of verstrekkingen te doen. In dat licht bezien is het interessant dat de Belastingdienst een kennisgroepstandpunt publiceerde over de mogelijkheid tot het leasen van zonnepanelen bij de werkgever. De belastingdienst gaat in het kennisgroepstandpunt ook in op de (on)mogelijkheid om in geval van de toepassing van een cafetariaregeling de eindheffing te verhalen op de werknemer. 
 

Verduurzaming via werkkostenregeling en cafetariaregeling

Binnen de werkkostenregeling zijn er geen specifieke faciliteiten die kunnen worden gebruikt voor ‘groene’ arbeidsvoorwaarden zoals de verduurzaming van woningen van werknemers. Indien een werkgever desondanks de werknemer wil helpen via vergoeding of verstrekking, wordt deze in beginsel belast bij de werknemer als loon. De werkgever zal hooguit hiervoor de zogenoemde vrije ruimte van de werkkostenregeling kunnen inzetten. Die vrije ruimte is een percentage van de loonsom (1,92% over de eerste € 400.000 en 1,18% over het meerdere). Dat vereist dat de werkgever de vergoeding of verstrekking aanwijst als eindheffingsloon zodat de werknemer geen belasting hoeft te betalen over de vergoeding of verstrekking.

Hoe werkt die werkkostenregeling dan?

Kort en goed: de werkgever kan bepaalde vergoedingen en verstrekkingen fiscaal aantrekkelijk maken voor de werknemer door die aan te wijzen als eindheffingsloon. De werknemer betaalt in dat geval geen belasting over de vergoeding of verstrekking. De werkgever loopt wel het risico om 80% eindheffing verschuldigd te zijn over de vergoeding of verstrekking, als de voor de werkgever geen of een ontoereikende (gerichte of algemene) vrijstelling toepasselijk is. Als die 80% eindheffing verschuldigd is door de werkgever, werkt dat loonkosten verhogend.

Wat is de cafetariaregeling? 

Om die kosten beheersbaar te houden, kan gebruik worden gemaakt van de cafetariaregeling. De cafetariaregeling houdt in dat de werknemers naar eigen keuze bepaalde bruto arbeidsvoorwaarden (bronnen) uitruilen tegen andere netto arbeidsvoorwaarden (doelen).  Het toepassen van een cafetariasysteem heeft als voordeel dat loon netto kan worden genoten. De bruto loonbestanddelen die werknemers als bron kunnen inzetten zijn bijvoorbeeld de vakantietoeslag, de loonwaarde van vakantiedagen of een bonus of eindejaarsuitkering. In het kader van duurzame arbeidsvoorwaarden kunnen de bronnen worden ingezet om bijvoorbeeld (een gedeelte van) de aanschafkosten of leasekosten van zonnepanelen en/of hybride warmtepompen te financieren. Hierbij moet wel rekening worden gehouden met de maximale vrije ruimte van de werkgever en het gebruikelijkheidscriterium dat de Belastingdienst hanteert. Over het uitruilen van groene arbeidsvoorwaarden heeft de Belastingdienst recentelijk een nieuw kennisgroepstandpunt gepubliceerd. 

Kennisgroepstandpunt Belastingdienst

Het kennisgroepstandpunt gaat over een werkgever die de werknemers binnen een zogeheten cafetariaregeling de mogelijkheid aanbiedt om loon in te ruilen voor vergoedingen in het kader van de verduurzaming van de eigen woning, duurzame inzetbaarheid en eigen vitaliteit. Aangezien het in de casus zoals beschreven in het kennisgroepstandpunt de wens van de werkgever is een en ander voor de werkgever kostenneutraal in te richten wordt bij de berekening van het brutobedrag van de bron rekening gehouden met mogelijk door de werkgever verschuldigde eindheffing. Dit maakt uiteindelijk dat de werknemer in de betreffende casus € 740 brutoloon inruilt voor een netto vergoeding van € 600. 

De Belastingdienst ziet fiscaal geen bezwaren tegen deze manier van toepassing van de cafetariaregeling. De kennisgroep is van mening dat er in de betreffende casus geen sprake is van verhaal van de eindheffing op de werknemer. Voorgaande baseert de kennisgroep op het feit dat de werknemer vrijwillig kan deelnemen aan de cafetariaregeling. Door deelname ontstaat er, aldus de belastingdienst, geen vordering tot verhaal (van eindheffing) van de werkgever op de werknemer. Wel vermeldt de kennisgroep nog dat het verhalen van de eindheffing op de werknemer door de werkgever niet is toegestaan. 

Hoe kijkt BDO hiernaar? 

De Belastingdienst ziet fiscaal geen bezwaren tegen de cafetariaregeling zoals gepresenteerd in het standpunt. Hiermee zijn er fiscaal gezien geen belemmeringen voor het aanbieden van duurzame arbeidsvoorwaarden. Let wel, het voordeel voor de werknemer is door deze ‘kostenneutrale' manier van uitruil zeer beperkt. Daarnaast zien wij ook dat de werkgever een aanzienlijke administratieve last op zich neemt door op deze wijze een regeling aan te bieden. Naast de administratieve verwerking zullen de werknemers duidelijk en volledig voorgelicht moeten worden over de gevolgen van deze regeling. Het administratieve bezwaar wordt in de praktijk soms weggenomen door aanbieders van (softwarematige)tooling rondom dit onderwerp. Hieraan zijn wel kosten verbonden wat het voordeel voor werkgever en werknemer verder verkleint.

Potentiële nadelen werknemer 

Wanneer we kijken naar de voorlichting van werknemers is het belangrijk om de potentieel nadelige effecten van het verlagen van het loon goed kenbaar te maken. Denk hierbij aan de beperking van de leencapaciteit van de werknemer, diens rechten op socialezekerheidsuitkeringen, de eventuele transitievergoeding, de grondslag voor de berekening van de diensttijdvrijstelling, de pensioengrondslag, de grondslag voor de berekening van het vakantiegeld, het loon tijdens ziekte of zwangerschap, enzovoorts. 

Advies van BDO  

Wij raden daarom aan om de voor- en nadelen van een dergelijke regeling goed af te wegen alvorens dit aan te bieden. Staar je niet blind op het enkele loonbelasting voordeel dat wordt gecreëerd met een cafetariaregeling, maar neem alle overige gevolgen ook mee in de afweging. Als u meer informatie wilt over de cafetariaregeling kunt u via onderstaande knop een pdf over de uitruil van arbeidsvoorwaarden openen. Wij kijken uiteraard graag met u mee naar de mogelijkheden omtrent een cafetariaregeling voor uw organisatie. Neem hiervoor contact op met een van onze loonheffingenspecialisten.

Meer over uitruil arbeidsvoorwaarden